Veldhospitaal aan de frontlinie van de Nederlandse samenleving

Ter besteding van de jubileumgift van het NRC Lezersfonds vroeg Kruispost om twee modulaire RVS verbandwagen met accessoires (zie foto)

De Stichting Kruispost is in 1984 ontstaan binnen de communautaire gemeenschap Oudezijds 100. Op dit adres wordt met tachtig vrijwilligers hulp geboden aan onverzekerden: alle schakeringen tussen daklozen, ongedocumenteerden en soms toevallige passanten. Naast hulp bij medische problemen is er bij hun groep patiënten vooral behoefte aan psychosociale zorg. Om die reden is er een intensieve samenwerking met de maatschappelijk werkers van Oudezijds 100. Patiënten kunnen hier onder andere terecht voor advies, bemiddeling naar reguliere zorg, schuldsanering en oriëntatie op hun status. De lijnen van overdracht zijn kort, wat essentieel is voor de voortgang van de medische behandeling, aangezien deze doelgroep niet therapietrouw blijkt te zijn. Er wordt hulp geboden vergelijkbaar met die binnen een huisartsenpraktijk; er hoeft geen rekening gehouden te worden met een tijdslimiet voor een consult. Naast het verlenen van reguliere medische zorg is het mogelijk in beperkte mate specialistische zorg op Kruispost aan te bieden, zoals de ondersteuning door een chirurg. Daarnaast werken er een jurist, een tandarts en psychomotorische therapeut. De patiënten die worden geholpen bij Kruispost weten ook maar al te goed wat tegenslagen zijn en allemaal moeten ze zich door weer en wind zien te handhaven. Een klein beetje hulp kan daarbij al een wereld van verschil maken.

Kruispost heeft zich in 2018 ook sterk gemaakt voor hulp aan die groep patiënten die in de reguliere zorg geen hulp kunnen vinden: kwetsbaren, zij die om humanitaire of economische redenen hun eigen land zijn ontvlucht. Hiaten in de Nederlandse wetgeving kunnen voor vreemde situaties en problemen zorgen. De stichting werd geconfronteerd met een groot aantal Europeanen die hulp kwamen zoeken. Ongedocumenteerden hebben geen recht om hier te verblijven en mogen zich daarom ook niet verzekeren; voor hen bestaat echter een vangnet waardoor ze wel gebruik kunnen maken van basiszorg en deze ook bekostigd wordt. Europeanen daarentegen, zijn legaal in Nederland en dus verplicht zich te verzekeren. Dat betekent dat Europese gastarbeiders dan ook geen gebruik mogen maken van het eerder genoemde vangnet, een grote onrechtvaardigheid. In bepaalde Europese landen namelijk, zoals Polen, bestaat weliswaar een nationale zorgverzekering maar die dekt geen zorg in het buitenland. Zo blijken verzekerde Europeanen hier soms toch geen recht op kosteloze zorg te hebben. Daar is nu wel een Europese fonds voor, maar dat loopt (nog) niet goed.

Kortom: uitdagingen te over, ingewikkelde wet- en regelgeving, uitzichtloze onrust wereld wijd, een gestage toename van patiënten en hulpvragers.

De Kruispost bevindt zich aan de frontlinie van de sociale problematiek in Amsterdam. Dwars door alles heen en al meer dan 35 jaar, weet de Kruispost daar stand te houden, dankzij de onzelfzuchtigheid van vele artsen, receptionisten en andere vrijwilligers, en niet te vergeten dankzij alle steun van donateurs. Het NRC Lezersfonds is er een van.

Sarineke Klok, medisch coördinator van Kruispost, formuleert de missie van Kruispost als volgt: “Kruispost is zoals paus Franciscus vond dat de kerk moest zijn: een veldhospitaal aan de frontlinie van de samenleving.”

Marie-Louise Tiesinga, voorzitter NRC Lezersfonds